Επιθεώρηση Περιβάλλοντος

Συστηματικοί έλεγχοι για την περιβαλλοντική συμμόρφωση διεξάγονται από τα Τμήματα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος των Επιθεωρήσεων Βορείου και Νοτίου Ελλάδας του ΣΕΠΔΕΜ. Ειδικότερα το Τμήμα Επιθεώρησης Νοτίου Ελλάδας έχει χωρική αρμοδιότητα στις Περιφέρειες Αττικής, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Κρήτης, Νοτίου Αιγαίου, Ιονίου και Δυτικής Ελλάδος και το Τμήμα Επιθεώρησης Βορείου Ελλάδας έχει χωρική αρμοδιότητα στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας, Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης, Δυτικής Μακεδονίας, Ηπείρου και Βορείου Αιγαίου.

Οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος μπορούν να διενεργούν αυτοψίες σε κάθε δημόσιο ή ιδιωτικό έργο ή δραστηριότητα που υπάγεται στις διατάξεις περί προστασίας του περιβάλλοντος ή επιβάλλεται για την αποτελεσματική άσκηση των αρμοδιοτήτων τους και να προβαίνουν σε ελέγχους και μετρήσεις, καθώς και στη συλλογή κάθε χρήσιμου κατά την κρίση τους στοιχείου για την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους. Τούτο ισχύει ανεξάρτητα από την τυχόν αρμοδιότητα άλλης αρχής να προβαίνει σε ανάλογο έλεγχο.

Η διεξαγωγή ελέγχων σε έργα και δραστηριότητες που έχουν αδειοδοτηθεί περιβαλλοντικά ώστε να διαπιστωθεί αν υπάρχει συμμόρφωση στους όρους που θέτουν οι αρμόδιες υπηρεσίες τόσο κατά τη φάση κατασκευής όσο και στη φάση λειτουργίας τους, αποτελεί ασφαλιστική δικλείδα για την προώθηση της προστασίας του περιβάλλοντος. Η περιβαλλοντική επιθεώρηση περιλαμβάνει επιτόπιες επισκέψεις, έλεγχο της επίτευξης των προτύπων περιβαλλοντικής ποιότητας, εξέταση εκθέσεων, αξιολόγηση των δραστηριοτήτων και των εργασιών που εκτελούνται στην ελεγχόμενη εγκατάσταση, έλεγχο των χώρων και του σχετικού εξοπλισμού και της καταλληλότητας της εφαρμοζόμενης περιβαλλοντικής διαχείρισης καθώς και έλεγχο των σχετικών αρχείων που τηρούν οι διοικήσεις των ελεγχόμενων εγκαταστάσεων.

Το έργο της επιθεώρησης συμβάλλει στη βελτίωση των περιβαλλοντικών επιδόσεων των λειτουργούντων έργων και δραστηριοτήτων, μέσω αφενός του ελέγχου τήρησης των περιβαλλοντικών όρων και αφετέρου της ενημέρωσης των φορέων εκμετάλλευσης σχετικά με τις δυνατές επεμβάσεις βελτίωσης της απόδοσης, καθώς και με τις καλύτερες και πιο φιλικές στο περιβάλλον τεχνολογίες.

Οι έλεγχοι διεξάγονται κατά την κατασκευή και λειτουργία έργων, χώρων υγειονομικής ταφής απορριμμάτων (ΧΥΤΑ), τουριστικών εγκαταστάσεων, βιομηχανιών, εξορυκτικών δραστηριοτήτων, κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων, υδατοκαλλιεργειών και άλλων δραστηριοτήτων. Παράλληλα οι Επιθεωρητές Περιβάλλοντος έχουν αρμοδιότητα σε θέματα προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος από καταπατήσεις δημόσιων εκτάσεων, ανέγερσης και συντήρησης αυθαίρετων κατασκευών οπουδήποτε και ιδιαίτερα σε προστατευόμενες περιβαλλοντικά περιοχές, επεμβάσεις σε ρέματα, αιγιαλό και παραλία [όπως προβλέπεται από την παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 2242/1994 (ΦΕΚ Α΄162). Στις περιπτώσεις που διαπιστώνονται παραβάσεις γίνεται εισήγηση για την επιβολή κυρώσεων.

Η συγκρότηση και λειτουργία των Τμημάτων Επιθεώρησης Περιβάλλοντος του ΣΕΠΔΕΜ διέπεται από τις αρχές και τη φιλοσοφία λειτουργίας των αντίστοιχων ευρωπαϊκών αρχών επιθεώρησης (Inspectorates), ακολουθώντας τη Σύσταση 2001/331/ΕΚ της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα «ελάχιστα κριτήρια για τις περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις», όπως επίσης σχετικές οδηγίες που συντάσσονται στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Δικτύου IMPEL.

Δεν υπάρχουν, ωστόσο, συνταγές για τη «βέλτιστη» λειτουργία των διαφόρων «Σωμάτων» αρμόδιων υπηρεσιών Περιβαλλοντικών Επιθεωρήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, καθότι οι εθνικές ιδιομορφίες είναι κυρίως αυτές που πρέπει να καθορίζουν τον τρόπο και τη διαδικασία λειτουργίας κάθε Σώματος. Αρχικά, οι εν λόγω αρμόδιες αρχές (Inspectorates) δημιουργήθηκαν προκειμένου να ελέγχουν εν δυνάμει ρυπογόνα έργα και δραστηριότητες. Ωστόσο, συχνά έχουν και αρμοδιότητες στο φυσικό περιβάλλον και στην υγεία των ανθρώπων. Δεν είναι τυχαίο που το Ελληνικό INSPECTORΑΤΕ – η Επιθεώρηση Περιβάλλοντος του ΣΕΠΔΕΜ – δεν έχει μόνο ως αρμοδιότητα τον έλεγχο βιομηχανιών ή άλλων εν δυνάμει ρυπογόνων έργων και δραστηριοτήτων, αλλά και αυτών που συμβάλλουν στην υποβάθμιση ή/και την καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων (από καταπατήσεις, αυθαίρετες κατασκευές, κ.α.).

Εθνικό Σχέδιο Περιβαλλοντικών Επιθεωρήσεων

Την Τρίτη, 7 Νοεμβρίου 2017, στις 9.30 π.μ., στο αμφιθέατρο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πραγματοποιήθηκε η Ημερίδα ενημέρωσης για την υλοποίηση του εθνικού σχεδίου περιβαλλοντικών επιθεωρήσεων (άρθρο 20 του ν. 4014/2011/Α΄209) που διοργανώθηκε από το Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης Ενέργειας και Μεταλλείων.

Παρουσιάσεις Ημερίδας

  • Εθνικό Σχέδιο Περιβαλλοντικών Επιθεωρήσεων – Εισηγήτρια: κ. Κοτίνη Γεωργία
  • Μητρώο Ελεγχόμενων Έργων/Δραστηριοτήτων και Μοντέλο Ανάλυσης Επικινδυνότητας για την Ιεράρχηση των Περιβαλλοντικών Ελέγχων – Εισηγήτρια: Δρ Οικονομοπούλου Αλεξία
  • Παρουσίαση Οδηγού Διεξαγωγής Περιβαλλοντικών Επιθεωρήσεων – Εισηγήτρια: κ. Νικηφοράκη Μαρία
  • Η Δομή του Εθνικού Σχεδίου και των Προγραμμάτων Περιβαλλοντικών Επιθεωρήσεων – Ο συντονισμός των αρμοδίων αρχών ελέγχου – Εισηγητής: κ. Γλύτσης Μανώλης
  • Σχέδιο Υπουργικής Απόφασης για την εφαρμογή της παραγράφου 17δ του άρθρου 20 του Ν.4014/2011 – Υπολογισμός Προστίμου – Εισηγητές: Γλύπτη Ελένη, Τσερπελής Πελοπίδας, Χρυσικοπούλου Μαρία