Συστήματα Πρόληψης Δασικών Πυρκαγιών
 |  |  |
Παρακολούθηση και Πρόληψη Δασικών Πυρκαγιών με χρήση Πληροφοριακών Συστημάτων – European Forest Fire Monitoring using Information Systems (EFFMIS)
Στα πλαίσια του Κοινοτικού Προγράμματος Διαπεριφερειακής Συνεργασίας INTERREG IVC εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το έργο με τίτλο: «Παρακολούθηση και Πρόληψη Δασικών Πυρκαγιών με χρήση Πληροφοριακών Συστημάτων – EFFMIS (European Forest Fire Monitoring using Information Systems)». Σκοπός του συγκεκριμένου έργου είναι είναι η συλλογή και μεταφορά καλών πρακτικών για την παρακολούθηση και πρόληψη των δασικών πυρκαγιών με χρήση πληροφοριακών συστημάτων. Τελικός σκοπός του EFFMIS είναι η σύνθεση ενός στοχευμένου Εθνικού Σχεδίου Δράσης που θα αφορά στην υλοποίηση συστημάτων που αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες στον τομέα πρόληψης και προστασίας των δασικών εκτάσεων έναντι πυρκαγιών. Το Εθνικό Σχέδιο Δράσης θα προσδιορίζει με σαφήνεια το σχεδιασμό υλοποίησης και κοστολόγησης εξειδικευμένων Πληροφοριακών Συστημάτων.
Το έργο εκτελείται συγχρόνως από 11 εταίρους (από 9 χώρες της Ε.Ε.) με συντονιστή Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας στην Ελλάδα. Εκτός του συντονιστή, στο έργο συμμετέχουν από την Ελλάδα το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενεργείας και Κλιματικής Αλλαγής (Ειδική Γραμματεία Δασών) και το Πανεπιστήμιο Πατρών. Το ΥΠΕΚΑ συνεργάστηκε με το Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας κατά την υποβολή του προγράμματος εκτιμώντας την εμπειρία του εταίρου από τη συμμετοχή του στο πρότυπο Στρατηγικό έργο INTERREG IVC (Capitalisation Project) ERIK ACTION με στόχο την υλοποίηση ενός επιτυχημένου προγράμματος.
Το έργο EFFMIS εγκρίθηκε από τη Διαχειριστική Επιτροπή του Προγράμματος INTERREG IVC στις 28 Ιουνίου 2010 με συνολικό προϋπολογισμό 1,772,030€, που χρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ERDF – European Regional Development Fund). Ο προϋπολογισμός του Υπουργείου για τις δράσεις που έχει αναλάβει να υλοποιήσει ανέρχεται σε 110,500€ που χρηματοδοτείται κατά 85% από το ΕΤΠΑ. Επίσημη ημερομηνία έναρξής του είναι η 1η Νοεμβρίου 2010 και η διάρκειά του είναι 24 μήνες, που ολοκληρώνονται την 30η Οκτωβρίου 2012.
Στόχος έργου
Στόχος του έργου EFFMIS είναι η συλλογή και μεταφορά καλών πρακτικών για την παρακολούθηση και πρόληψη των δασικών πυρκαγιών με χρήση πληροφοριακών συστημάτων. Τελικός στόχος θα είναι η σύνθεση ενός συγκεκριμένου Εθνικού Σχεδίου Δράσης που θα αφορά στην υλοποίηση συστημάτων που αξιοποιούν τις νέες τεχνολογίες στον τομέα πρόληψης και προστασίας των δασικών εκτάσεων έναντι πυρκαγιών. Το εν λόγω Σχέδιο Δράσης θα προσδιορίζει με σαφήνεια το σχεδιασμό υλοποίησης και κοστολόγησης συγκεκριμένων Πληροφοριακών Συστημάτων.
Το EFFMIS θα δώσει ιδιαίτερη έμφαση στην καθιέρωση μιας πλατφόρμας ανοικτής συνεργασίας μεταξύ κυβερνητικών οργανισμών, επιστημονικών κοινοτήτων και αρμόδιων διαχειριστικών αρχών, με τη διενέργεια ενός ανοιχτού διαλόγου, τη σύνθεση απόψεων και τη δημιουργία μίας ευρέως αποδεκτής, σε περιφερειακό επίπεδο, πρακτικής και πολιτικής, που επιδιώκει την αυξημένη χρήση των νέων τεχνολογιών στην αποτελεσματική προστασία των φυσικών πόρων των δασών.
Η διάρθρωση του έργου
Το έργο υλοποιείται μέσα από 3 παράλληλα πακέτα εργασίας:
Πακέτο 1: Διαχείριση και Συντονισμός
Πακέτο 2: Επικοινωνία και Διάχυση
Πακέτο 3: Ανταλλαγή τεχνογνωσίας και μεταφορά καλών πρακτικών για αξιοποίηση μέσω των προγραμμάτων που χρηματοδοτούνται από το Ευρωπαϊκό Διαρθρωτικό Ταμείο.
Οι δράσεις του έργου στο 3ο πακέτο εργασίας που αποτελεί την καρδιά του έργου περιλαμβάνουν 3 φάσεις υλοποίησης:
Φάση 1: Ανάλυση – Σχεδιασμός και προετοιμασία Μεταφοράς καλών πρακτικών
Φάση 2:.Ανάπτυξη εθνικών σχεδίων δράσης για κάθε περιοχή που συμμετέχει στο έργο
Φάση 3: Καταγραφή της διαδικασίας και δημιουργία ενός πρακτικού Οδηγού μεταφοράς καλών πρακτικών (mainstreaming guide).
Κατά τη διάρκεια του έργου προγραμματίζονται
- 3 εκπαιδευτικές συναντήσεις (training sessions)
- 22 δια-περιφερειακές εκδηλώσεις για την ανταλλαγή τεχνογνωσίας (transfer workshops),
- 5 τουλάχιστον εκπαιδευτικές επισκέψεις στις περιοχές με εγκατεστημένα συστήματα (study visits)
- 18 ανταλλαγές προσωπικού με στόχο την εξοικείωση με εργαλεία και μεθοδολογίες χρήσης νέων τεχνολογιών για την προστασία των δασικών περιοχών (staff exchanges).
Tα οφέλη για το Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής
Το ΥΠΕΚΑ αναμένεται να αποκομίσει τα παρακάτω οφέλη από τη συμμετοχή του στο έργο EFFMIS:
- Καταγραφή και αξιολόγηση καλών πρακτικών που αφορούν πληροφοριακά συστήματα επίβλεψης δασικών περιοχών και έγκαιρης πυρανίχνευσης
- Διαμόρφωση ολοκληρωμένου Εθνικού Σχεδίου Δράσης για την αποτελεσματικότερη χρήση των Νέων Τεχνολογιών στο τομέα πρόληψης και προστασίας των δασικών εκτάσεων έναντι πυρκαγιών. Ενδεικτικά αναφέρονται οι ακόλουθες καλές πρακτικές που θα μπορούσαν να ενταχθούν στο Σχέδιο Δράσης:
- επίγεια παρακολούθηση δασικών περιοχών και ανίχνευση δασικών πυρκαγιών με χρήση ενός ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος και κατάλληλου τεχνολογικού εξοπλισμού (κάμερες, αισθητήρες κλπ)
- χρήση δορυφορικών μέσων για την απεικόνιση των δασικών περιοχών και την παρακολούθηση των καμένων/αναδασωτέων εκτάσεων
- δημιουργία εργαλείων προσομοίωσης για τη δημιουργία πραγματικών σεναρίων εξέλιξης της δασικής πυρκαγιάς σε συνάρτηση με τις καιρικές συνθήκες
- εκπαίδευση στελεχών δασικών υπηρεσιών στη χρήση των νέων τεχνολογιών για την εκτέλεση των καθηκόντων τους
- ανάπτυξη ψηφιακών υπηρεσιών μέσω των οποίων οι πολίτες θα συνεργάζονται με τους αρμόδιους φορείς για την πρόληψη των δασικών πυρκαγιών
- ανάπτυξη πλατφόρμας ηλεκτρονικής επικοινωνίας, παρακολούθησης, συντονισμού και εκπαίδευσης για την αποτελεσματικότερη συνεργασία των εμπλεκόμενων φορέων στα στάδια πρόληψης, άμεσης ανίχνευσης και διαχείρισης των δασικών πυρκαγιών
- συνεργασία με εξειδικευμένους Ευρωπαϊκούς φορείς και σύγκλιση της εθνικής πολιτικής με τη σχετική νομοθεσία της Ε.Ε..
- προώθηση της συνεργασίας και του συντονισμού της δράσης των δημόσιων υπηρεσιών και των ιδιωτικών φορέων που εμπλέκονται στην προστασία των φυσικών πόρων των δασών
Εταίροι του έργου
Στο έργο EFFMIS συμμετέχουν 11 εταίροι από 9 διαφορετικές χώρες της Ευρώπης οι οποίοι μεταφέρουν στο έργο την εμπειρία και την τεχνογνωσία τους σε θέματα σχεδιασμού και υλοποίησης πληροφοριακών συστημάτων για την προστασία των δασών και την έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών. Οι εταίροι του έργου EFFMIS περιλαμβάνουν τους ακόλουθους φορείς:
- Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας (University of Western Macedonia), Ελλάδα
- Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενεργείας και Κλιματικής Αλλαγής (Hellenic Ministry of Environment, Energy and Climate Change), Ελλάδα
- Πανεπιστήμιο Πατρών (University of Patras), Ελλάδα
- San Marco Project Research Centre – University of Rome “La Sapienza”, Italy
- Coventry University, United Kingdom
- Executive Forest Agency, Bulgaria
- Forest Research Institute, Poland
- Kaunas Regional Innovation Centre, Lithuania
- Baiao Municipality, Portugal
- Slovenian Forestry Institute, Slovenia
- Castilla and Leon Wood and Forest Services Center, Spain
Χάρτης εταίρων