Παρακολούθηση Δασών στην Ε.Ε.

 

Σύστημα παρακολούθησης δασών στην Ευρωπαϊκή Ένωση – FutMon

Στα πλαίσια του κανονισμού (ΕΚ) 614/2007 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου (Life+) εγκρίθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το έργο με τίτλο: «Ανάπτυξη και εφαρμογή ενός συστήματος παρακολούθησης δασών στην ΕΕ – FutMon». Σκοπός του συγκεκριμένου έργου είναι η μέτρηση, συλλογή και επεξεργασία των ποσοτικών και ποιοτικών δεδομένων στα δάση για την παρακολούθηση της κατάστασής τους και την συμπλήρωση της Ευρωπαϊκής βάσης δεδομένων. Το έργο εκτελείται συγχρόνως από 37 εταίρους (από χώρες εντός και εκτός Ε.Ε.) με συντονιστή το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Δασοπονίας (vTI) που εδρεύει στη Γερμανία. Από την χώρα μας στο πρόγραμμα αυτό συμμετέχει η Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης και Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος με συνολικό, αρχικό προϋπολογισμό δαπανών 393.699,00 € για τα έργα και εργασίες που έχει αναλάβει να υλοποιήσει. Η οικονομική ενίσχυση από την Κοινότητα ανέρχεται στο 50% των συνολικών επιλέξιμων δαπανών. Η εκτέλεση του έργου έχει διάρκεια 24 μήνες, με ημερομηνία έναρξης την 1.1.2009 και ημερομηνία ολοκλήρωσης την 31.12.2010. 

Δράσεις του προγράμματος

Οι δράσεις που θα υλοποιηθούν στο πλαίσιο του προγράμματος είναι οι ακόλουθες επτά:

  • Δράση L1: Δημιουργία δικτύου παρακολούθησης μεγάλης κλίμακας.
  • Δράση L2: Παρακολούθηση και συλλογή οικολογικών παραμέτρων του προηγούμενου δικτύου με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων για την υγεία των δασών.
  • Δράση ΙΜ1: Επιλογή βασικών επιφανειών εντατικής παρακολούθησης.
  • Δράση D1: Ζωτικότητα και προσαρμογή των δέντρων. Μελέτη που περιλαμβάνει μετρήσεις ζωτικότητας και προσαρμογής των δέντρων στις περιβαλλοντικές συνθήκες.
  • Δράση D2: Θρεπτικός κύκλος και κρίσιμα φορτία. Μελέτη του κύκλου θρεπτικών στοιχείων και των κρίσιμων φορτίων χημικών στοιχείων.
  • Δράση D3: Αποθέματα νερού. Μελέτη που αφορά την ποσοτικοποίηση του υδρολογικού κύκλου στις επιφάνειες.
  • Δράση Μ8: Διάδοση πληροφοριών. Κοινοποίηση και διάδοση των αποτελεσμάτων του προγράμματος με ημερίδα, εκτύπωση φυλλαδίων και λοιπές δραστηριότητες.

Εξέλιξη των εργασιών του έργου

Μέχρι σήμερα έχουν ολοκληρωθεί οι μετρήσεις του έτους 2009 στις 102 δειγματοληπτικές επιφάνειες. Οι μετρήσεις έγιναν από καθορισμένους υπαλλήλους των τοπικών δασικών υπηρεσιών, οι οποίοι εκπαιδεύτηκαν σχετικά από τους ερευνητές του ΕΘΙΑΓΕ / Ι.Μ.Δ.Ο. & Τ.Δ.Π. σε διήμερο σεμινάριο με θέμα «Πρόγραμμα FutMon – Εκπαίδευση δασικών υπαλλήλων για την συλλογή στοιχείων για την παρακολούθηση των δασών» που οργανώθηκε στην Αθήνα, στις 7 και 8 Ιουλίου, 2009 για το λόγο αυτό.

Η Παρακολούθηση των Δασών στην Ευρώπη

Το πρόγραμμα παρακολούθησης των δασών FutMon αποτελεί συνέχεια του κανονισμού Forest focus και του καν. ΕΚ 3258/86 για την παρακολούθηση των δασών από επιπτώσεις από την ατμοσφαιρική ρύπανση και τις κλιματικές αλλαγές. Όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ, όπως προκύπτει από διεθνείς υποχρεώσεις, πρέπει να δίνουν στοιχεία για την κατάσταση της υγείας των δασών τους στο ICP-Forests (International Co-operative Programme – Forests).

Το ΙCP-Forests ιδρύθηκε το 1985 υπό την Σύμβαση για Διασυνοριακή Ατμοσφαιρική Ρύπανση της Οικονομικής Επιτροπής για την Ευρώπη των Ηνωμένων Εθνών (United Nations Economic Commission for Europe (UNECE)) εξαιτίας της αυξανόμενης ανησυχίας για πιθανές επιπτώσεις της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα δάση. Το ICP-Forests παρακολουθεί την κατάσταση των δασών της Ευρώπης σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Ένωση χρησιμοποιώντας δύο διαφορετικά επίπεδα (βασικής ή εντατικής) παρακολούθησης. Το πρώτο δίκτυο (ονομάζεται Επίπεδο Ι) βασίζεται σε περίπου 6.000 δειγματοληπτικές επιφάνειες. Το δεύτερο δίκτυο εντατικής παρακολούθησης (Επίπεδο ΙΙ) περιλαμβάνει περίπου 800 δειγματοληπτικές επιφάνειες σε επιλεγμένα δασικά οικοσυστήματα στην Ευρώπη.

Το 2003 θεσπίστηκε ο Kανονισμός 2152/2003/ΕΚ για την παρακολούθηση των δασών και των περιβαλλοντικών αλληλεπιδράσεων στην Κοινότητα (Έμφαση στα δάση/Forest Focus) που υλοποιήθηκε στο διάστημα 2003-2007. Το πρόγραμμα παρακολούθησης των δασών FutMon αποτελεί συνέχεια αυτού του κανονισμού.

Υπεύθυνοι του προγράμματος – Επικοινωνία:

Ειρήνη Νικολάου
Δ/νση Διαχείρισης Δασών

Μαρία Χατζηιωάννου
Διεύθυνση Προγραμματισμού και Δασικής Πολιτικής

 

     

Πρακτική άσκηση σε συστάδα χαλεπίου πεύκης στην Πάρνηθα, στο πλαίσιο του σεμιναρίου με θέμα «Πρόγραμμα FutMon – Εκπαίδευση δασικών υπαλλήλων για την συλλογή στοιχείων για την παρακολούθηση των δασών». (φωτ. Ειρήνη Νικολάου)

     

Δειγματοληπτική επιφάνεια 613 – Q. coccifera, στην περιοχή ευθύνης της Διεύθυνσης Δασών Ηρακλείου. (φωτ. Μανώλης Φλουρής)

Έκθεση αποτελεσμάτων της εκτίμησης της υγείας των δασικών ειδών της Ελλάδας στα πλαίσια του προγράμματος FUTMON για το 2009

Συνδέσεις